حماسهٔ گیلگَمِش یکی از قدیمی‌ترین و نامدارترین آثار حماسی ادبیات تمدن باستان است که در منطقهٔ میان‌رودان شکل گرفته‌است. قدیمی‌ترین متون موجود مرتبط با این اسطوره به میانهٔ هزارهٔ سوم پیش از میلاد مسیح می‌رسد که به زبان سومری است. از این حماسه نسخه‌هایی به زبان‌های اَکدی و بابِلی و آشوری موجود است.
گیلگَمِش در سال ۱۸۷۰ پس از کشف در کتابخانه باستانی آشوربانیپال در موصل عراق و انتقال به اروپا توسط جورج اسمیت ترجمه و منتشر شده‌است.
بر پایه فهرســت شــاهان ســومر، گیلگَمِش – در متون کهن بیلگمس پنجمیـن شــاه اوروک بود که در حدود ۲۷۰۰ سال پیش از میلاد مسیح در یک دوره ۱۲۵ ساله بر سومریان حکمرانی می‌کرد.
گیلگَمِش آفرینشی نیمه انسانی دارد یعنی دوسوم خدا و یک سوم انسان است. او در ابتدای کار پادشاهی ستمکار و شهوتران است.
پس از شکایت مردم به خدا (مردوک)، خدا انکیدو را که موجودی تماماً انسان است می‌آفریند.
این دو پس از جنگی اولیه به‌تدریج با یکدیگر دوست و به دو موجود جدایی ناپذیر تبدیل می‌شوند. گیلگَمِش در کنار انکیدو خویی آرام می‌یابد و با یکدیگر به جنگ موجودات هراس انگیز متفاوتی می‌روند.
پس از مدتی انکیدو که در اثر نفرینی بیمار شده می‌میرد و گیلگمش در اندوه او روزگار می‌سپرد. او که در اندوه از دست دادن همزاد خود غرق است، به جستجوی بی‌مرگی می‌رود و سفرهای بسیاری می‌کند… .
